Sağlayıcıları sıkı bir test ve araştırma sürecine bağlı olarak değerlendiriyoruz ancak aynı zamanda geri bildirimlerinizi ve sağlayıcılarla olan ortaklık komisyonlarımızı da dikkate alıyoruz. Bazı sağlayıcılar ana şirketimize aittir.
Daha fazla bilgi için
vpnMentor, VPN hizmetlerini incelemek ve bu hizmetlerin gizliliklerini test etmek amacıyla 2014 yılında kurulmuştur. Günümüzde birçok siber güvenlik konusunda araştırmacılar, yazarlar ve editörlerden oluşan ekibimiz, ExpressVPN, CyberGhost, ZenMate, Private Internet Access ve Intego'nun da sahibi olan Kape Technologies PLC ile ortak çalışarak, kullanıcıların internet özgürlükleri için savaşmalarına yardımcı oluyor. vpnMentor sitesinde yayınlanan incelemelerin doğruluğu, yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. Bir ürünün teknik özellikleri ve nitelikleri ile birlikte kullanıcılar için maddi durumu da göz önünde bulundurarak, inceleme standartlarımıza göre yazılır. Paylaşılan listeler ve incelemeler, yukarıda belirtilen hizmetlerin sitemizde bulunan bağlantılar aracılığıyla satın alınması durumunda biz de küçük komisyonlar kazanıyoruz. Piyasadaki tüm VPN hizmetlerinin incelemesini yapmıyoruz. Paylaşılan bilgilerin, paylaşıldığı tarih itibariyle doğru oldığuna inanlır.
Reklamlarla İlgili Bilgilendirme

vpnMentor, VPN hizmetlerini incelemek ve bu hizmetlerin gizliliklerini test etmek amacıyla 2014 yılında kurulmuştur. Günümüzde birçok siber güvenlik konusunda araştırmacılar, yazarlar ve editörlerden oluşan ekibimiz, ExpressVPN, CyberGhost, ZenMate, Private Internet Access ve Intego'nun da sahibi olan Kape Technologies PLC ile ortak çalışarak, kullanıcıların internet özgürlükleri için savaşmalarına yardımcı oluyor. vpnMentor sitesinde yayınlanan incelemelerin doğruluğu, yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. Bir ürünün teknik özellikleri ve nitelikleri ile birlikte kullanıcılar için maddi durumu da göz önünde bulundurarak, inceleme standartlarımıza göre yazılır. Paylaşılan listeler ve incelemeler, yukarıda belirtilen hizmetlerin sitemizde bulunan bağlantılar aracılığıyla satın alınması durumunda biz de küçük komisyonlar kazanıyoruz. Piyasadaki tüm VPN hizmetlerinin incelemesini yapmıyoruz. Paylaşılan bilgilerin, paylaşıldığı tarih itibariyle doğru oldığuna inanlır.

Meta Quest (Oculus Quest) için En İyi 5 VPN 2024

Sheharyar Zaheer Güncelleme tarihi 04.07.2024 Christine Johansen tarafından doğrulandı Siber Güvenlik Araştırmacısı

Diğer yazılım tabanlı teknolojiler gibi, önceki adı Oculus Quest olan Meta Quest, DDoS saldırıları ve hack girişimleri gibi tehdit tehditlere karşı duyarlıdır. Piyasadaki çok az sayıda VPN gerekli gizlilik ve güvenlik özelliklerine sahiptir. VR (sanal gerçeklik) cihazları VPN’leri desteklemez. Bu cihazlarla uyumlu bir VPN bulmak zaman alabilir.

Sizi bu zahmetten kurtarmak için, ekip arkadaşlarımla birlikte Oculus Quest için en iyi VPN’i bulmak amacıyla 50'den fazla VPN'i kapsamlı bir şekilde test ettik. Güvenlik ve gizlilik özelliklerine ek olarak, Quest ile uyumluluklarını, kurulum kolaylığını, hızlarını ve güvenilirliklerini test ettik.

Test ettiğimiz tüm VPN'ler arasında ExpressVPN, Oculus Quest 2 için en iyi seçenek olduğunu gördük. Güçlü şifreleme ve sıfır kayıt politikası ile verilerinizi korur ve yönlendiriciler için özel ürün yazılımı ve bir uygulama sunar. ExpressVPN çok yüksek hız ve minimum gecikmeyle çalışır ve geniş bir sunucu ağı sunar. 30-günlük para iade garantisi sunduğu için ExpressVPN'i Meta Quest 2 ile de güvenle deneyebilirsiniz. Editörün Notu: Şeffaflık, vpnMentor’ın temel değerlerinden biridir, bu yüzden ExpressVPN ile aynı sahiplik grubunda bulunduğumuzu bilmelisiniz. Bununla birlikte bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilememektedir.

Oculus Quest ile ExpressVPN’i Deneyin >>

Yazarın notu: VPN'ler birçok ülkede yasal olmasına rağmen, Rusya ve Çin gibi diğer ülkelerde ciddi şekilde kısıtlanmıştır. Teknik olarak VPN kullanımına izin verse de bazen onaylanmamış VPN'leri engelleyen ülkeler de vardır. Çin, Bangladeş, İran ve Rusya gibi ülkeler de Meta'yı engelliyor. Bu nedenle, lütfen bulunduğunuz ülkelerin yasaları hakkında bilgi sahibi olduğunuzdan emin olun ve yasal sorunlarla karşılaşabileceğiniz için yasaları asla ihlal etmeyin.

2024 Yılında Oculus Quest ile Kullanılabilecek En İyi VPN’leri Araştıracak Vaktiniz Yok mu?

  • ExpressVPN — Gecikmelerin önüne geçmek için yüksek hızlar ve yerleşik yönlendirici desteği sunar. Oculus Quest 2 için ideal bir VPN’dir
  • CyberGhost — Oculus Quest'te sorunsuz yayın desteği ve oyun bağlantıları için özel sunucular.
  • Private Internet Access (PIA) — Sorunsuz bir sanal gerçeklik deneyimi için kapsamlı bir sunucu ağı sayesinde yakınlarda bir sunucu bulabilirsiniz.
  • NordVPN — Oculus oyun oturumlarınızı güvence altına almak için DDoS koruması ve diğer gelişmiş özellikler.
  • Surfshark — Kullanıcı dostu VPN, Oculus Quest'e yeni başlayanlar için mükemmel.

Editörün Notu: Okuyucularımızla olan ilişkimize son derece önem veriyor, şeffaflığımız ve dürüstlüğümüz ile okuyucularımızın güvenini kazanmaya ve korumaya çabalıyoruz. Bu sitede incelenen sektör lideri ürünlerden bazılarının (Intego, CyberGhost ve ExpressVPN) sahipliğinde ortaklığımız bulunuyor fakat bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilemiyor. Ürünleri incelerken test metodolojimize sıkı sıkaya bağlı kalıyoruz.

Oculus Quest için En İyi VPN’ler: Kapsamlı Analiz (Güncel 2024)

1. ExpressVPN: Yüksek Hızlar ve Minimum Gecikme için Genel Olarak En İyi VPN

Öne Çıkan Özellik Oculus Quest 2'de kusursuz bir sanal gerçeklik deneyimi için çok yüksek hızlar
Sunucu Ağı Türkiye dahil 105 ülkede 3.000 sunucu ile optimum performans için çok sayıda bağlantı sağlar
Eşzamanlı Cihaz Bağlantıları Tek abonelik ile 8 cihazda kullanabilirsiniz; yönlendiricinizde de kullanabilirsiniz
Türkçe Uygulamalar Evet
Uyumlu Platformlar Steam, Twitch, YouTube VR, Prime Video VR, Disney Movies VR, Netflix ve National Geographic Explorer
Türkçe Müşteri Desteği Evet (Otomatik Çeviri)
Editörün Notu: Şeffaflık, vpnMentor’ın temel değerlerinden biridir, bu yüzden ExpressVPN ile aynı sahiplik grubunda bulunduğumuzu bilmelisiniz. Bununla birlikte bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilememektedir.

ExpressVPN'in sunduğu yüksek hızlar adeta rakiplerini gölgede bırakıyor, bu da onu Oculus Quest için en iyi seçeneklerden biri haline getiriyor. Bunun nedeni, ExpressVPN’de sanal gerçeklik gözlükleri gibi taşınabilir cihazların pillerine çok fazla yük bindirmeden hızlı ancak istikrarlı hızlar sunmak için optimize edilmiş tescilli bir protokol olan Lightway kullanılmasıdır. İngiltere’de bulunan ekip arkadaşımızın gerçekleştirdiği testlerde, İngiltere sunucularına bağlandığında yalnızca %8 oranında bir düşüş yaşadı. Oyun oynarken hız düşüşü fark edilmiyor.

Image showing a first-person shooter game being played with ExpressVPNTestler esnasında Birleşik Krallık sunucularında en yüksek ping 22 ms oldu

Ayrıca, neredeyse tüm popüler yönlendiriciler için yerel destek sunduğu için ExpressVPN Oculus’u dahil tüm cihazlarda kullanabilirsiniz. ExpressVPN'i Netgear yönlendiricine kurdum ve 7 dakika içinde bir sunucuya bağlandım. Ayrıca, dahili VPN koruması ile birlikte gelen Aircove adlı kendi yönlendiricisine de sahiptir. Hatta, bu yönlendiricinin oyuncular için gerçekten kullanışlı olan Aircove Go adlı küçük bir cihazı da var.

Askeri düzeyde (AES 256-bit) şifreleme, kill switch (Ağ Kilidi) ve otomatik gizleme gibi özelliklerle internet ortamında güvenliğinizi korur. VPN bağlantınız kesildiğinde kill switch, verilerinizi güvende tutmak için tüm internet trafiğini engeller. Katı bir sıfır kayıt politikası olduğu için hiçbir internet etkinliğinizi kaydetmez.

ExpressVPN’in tek kötü yanı diğerlerine göre biraz daha pahalı olmasıdır. Ancak yıl boyunca sürekli indirimler sunuyor. Uzun vadeli bir plan satın alırken 49% değerinde bir indirim yakaladım. Ayrıca 30-günlük para iade garantisi sayesinde tüm özelliklerini güvenle test ettim.

Öne Çıkan Özellikler

  • Akıllı Konum. Bu özellik ile sorunsuz bir deneyim için size en uygun sunucuya bağlanmanızı sağlar. Oculus Quest 2’deki oyunlarının sorunsuz çalışmasını sağlayan bir sunucu bulmak için konumunuzu ve yakındaki sunucuların yoğunluğunu dikkate alır.
  • Kişiye özel DNS. ExpressVPN kendi DNS sunucularını işletir. Bu sayede, siz Oculus Quest 2'yi kullanırken üçüncü tarafların çevrimiçi etkinliğinizi görüntülemesini veya bilgilerinizi çalmasını önler.
  • TrustedServer Teknolojisi. ExpressVPN, sunucular yeniden başlatıldığında tüm verileri temizleyen sunucular kullanır. Bu sayede verilerinizin ele geçirilme riski en aza iner ve gizliliğiniz en üst düzeye çıkar.
  • Gelişmiş Koruma. Güvenlik paketinde, kötü amaçlı yazılımları/zararlı izleyicileri engellemek için bir Tehdit Yöneticisi ve bir Reklam engelleyici bulunuyor. Ayrıca, evde çocuklarınız varsa yetişkinlere yönelik içeriği engellemek için ebeveyn denetimlerini ayarlayabilirsiniz.
ExpressVPN Fırsatı Temmuz 2024: Sınırlı bir süre için, ExpressVPN aboneliğini 49% indirimle alabilirsiniz! Kaçırmayın!

2. CyberGhost: Oculus Quest'te Sorunsuz Oyun ve Dizi-Film için Özel Sunucular

Öne Çıkan Özellik Özel sunucular ile hızlı ve güvenli bir sanal gerçeklik oyun ve yayın deneyimi sunar
Sunucu Ağı İstanbul'daki fiziksel sunucular ve Lefkoşa'daki sanal konumlar ve çoklu optimize edilmiş sunucular dahil 100 ülkede 11.690 sunucu
Aynı anda 7 cihazda eşzamanlı olarak kullanabilirsiniz
Türkçe Uygulamalar Evet
Uyumlu Platformlar Steam, Twitch, YouTube VR, Prime Video VR, Disney Movies VR, Netflix ve National Geographic Explorer
Türkçe Müşteri Desteği Evet
Editörün Notu: Şeffaflık, vpnMentor’ın temel değerlerinden biridir, bu yüzden CyberGhost VPN ile aynı sahiplik grubunda bulunduğumuzu bilmelisiniz. Bununla birlikte bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilememektedir.

CyberGhost, oyun ve dizi-film gibi yüksek bant genişliğine sahip etkinlikler için optimize edilmiş özel sunuculara sahiptir. Bu da Oculus Quest 2 için CyberGhost’u en iyi seçeneklerden biri yapıyor. Bu sunucular, normal sunuculardan daha iyi bir yayın ve oyun deneyimi sağlamak için sık sık güncellenir. Örneğin, farklı Netflix kütüphanelerine (Netflix US, UK, TR ve daha fazlası dahil), Disney+'a ve daha fazlasına her yerden erişebilen özel sunucular sunar. Oyun sunucuları Almanya (Frankfurt), Fransa (Paris), Birleşik Krallık (Londra) ve ABD (New York) olmak üzere birkaç ülkede bulunuyor.

Image showing the main app interface of CyberGhostTüm özel sunucu türleri ana uygulama arayüzünde düzgün bir şekilde düzenlenmiştir

ABD'de bulunan ekip arkadaşımız, yerel sunucularda ortalama %12'lik bir düşüş yaşadığını ve yüksek hızlarda internet kullanmaya devam ettiğini bildirdi. Başka bir ekip arkadaşımız ise İngiltere’de yakın sunucularda benzer sonuçlar aldığını raporladı. Ancak uzak sunucularda hız düşüşü daha fazlaydı. Ayrıca CyberGhost, uygulama arayüzünde oyunlar için optimize edilmiş her sunucunun ping değerini yanında göstererek en az gecikmeye sahip olanı seçmenize olanak tanıyor.

Ayrıca DDoS koruması ve askeri düzeyde şifreleme, kill switch ve sıfır kayıt politikası gibi gerekli güvenlik ve gizlilik özellikleriyle sanal gerçeklik oyunlarınızı güvende tutar. ExpressVPN gibi CyberGhost da çeşitli yönlendiricileri destekliyor. Ancak yönlendirici aygıt yazılımı ve uygulamaları sunmuyor. Bu nedenle kurulum ve yapılandırma süreci genellikle biraz daha uzun sürüyor.

CyberGhost VPN'in pahalı 1 aylık planında yalnızca 14 günlük para iade garantisi sunuyor olmasını küçük bir dezavantaj olarak görüyorum. Yani, uzun vadeli planlarda $2,19/ay’den başlayan fiyatlarla çok tasarruf edebilirsiniz. Ayrıca 45 günlük uzatılmış para iade garantisi de vardır.

Öne Çıkan Özellikler

  • Akıllı Kurallar. Bu özellik, ağ türü, WiFi bağlantısı veya uygulama kullanımı gibi faktörlere bağlı olarak CyberGhost'u Quest 2 kullanımını özelleştirmenizi sağlar. CyberGhost'u uygulamayı her açtığımda otomatik olarak yakındaki bir Kıbrıs sunucusuna bağlanacak şekilde ayarladım.
  • İçerik Engelleyici. Bu özellik istenmeyen reklamları, izleyicileri ve kötü amaçlı web sitelerini engelleyerek Oculus Quest 2’yi rahatlıkla kullanabilirsiniz. Zararlı içeriğin engellenmesi yükleme sürelerinin kısalmasını ve internet ortamında güvende kalmanızı sağlar.
  • WiFi Koruma. Bu özellik de teknik olarak Akıllı Kuralların bir parçasıdır ve Oculus Quest güvenli olmayan bir ağa bağlandığında CyberGhost'un otomatik olarak VPN'e bağlanmasını sağlar.
Temmuz 2024 Fırsatı: CyberGhost şu anda en popüler planında 83% indirim sunuyor! Bu fırsattan hemen yararlanın ve CyberGhost aboneliğinizde daha fazla tasarruf edin.

3. Private Internet Access: Sorunsuz Sanal Gerçeklik Deneyimi için Geniş Sunucu Ağı

Öne Çıkan Özellik Sunucu sıkışıklığını ve Oculus’taki gecikmeleri önlemek için kapsamlı sunucu ağı
Sunucu Ağı Türkiye ve Kıbrıs dahil 91 ülkedeki 29.650 sunucu sayesinde hızlı bağlantı sağlar
Eşzamanlı Cihaz Bağlantıları Sınırsız, bu sayede oturumu kapatmak  zorunda kalmadan tüm cihazlarınızı aynı anda koruyabilirsiniz
Türkçe Uygulamalar Evet
Uyumlu Platformlar Steam, Twitch, YouTube VR, Prime Video VR, Disney Movies VR, Netflix ve National Geographic Explorer
Türkçe Müşteri Desteği Evet (Otomatik Çeviri)
Editörün Notu: Şeffaflık, vpnMentor’ın temel değerlerinden biridir, bu yüzden Private Internet Access ile aynı sahiplik grubunda bulunduğumuzu bilmelisiniz. Bununla birlikte bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilememektedir.

Private Internet Access (PIA), test ettiğim VPN hizmetleri arasında Oculus Quest 2 için en fazla sunucuya sahip olan VPN. Bu, hem hız konusunda hem de bağlantı dalgalanmasının öne geçerek daha iyi bir sanal gerçeklik deneyimi için her zaman yakınlarda bir sunucu bulabilirsiniz. Gerçekleştirdiğim testler esnasında düşük ping’li bir sunucuyu her zaman bulabildim. Bu sunulara bağlanarak Quest 2'de Star Trek: Bridge Crew oynadım.

 Image showing the streaming optimized servers on Private Internet Access App interface.Arama çubuğuna "streaming" yazmanız yeterli; karşınıza şunlar çıkacaktır

İhtiyaçlarınıza göre bağlantı ayarlarını düzenleyebilirsiniz. Örneğin, sağlam çevrimiçi koruma için AES 128-bit ile OpenVPN protokolünü seçebilirsiniz. Oculus Quest 2'nizde oyun oynarken daha az şifreleme katmanı nedeniyle biraz daha yüksek hızlar elde edebilirsiniz.

PIA’nın olumsuz tarafı olarak gördüğüm tek nokta, VPN’in merkezinin 5 Göz İttifakı ülkelerden biri olan ABD’de bulunması oldu. Ancak, PIA’nın sıfır kayıt politikası denetlenmiştir ve doğruluğu onaylanmıştır. Yani Oculus ile gerçekleştirdiğiniz tüm etkinlikler güvende kalır. Ayrıca, rahatsız edici pop-up reklamları, kötü amaçlı yazılımları ve izleyicileri engelleyen MACE özelliği ile çevrimiçi verilerinizi güvende tutar.

82% oranında indirimlerle fiyatları gerçekten çok uygun. Ayrıca, PIA’yı 30-günlük para iade garantisi sayesinde ücretsiz olarak test edebilirsiniz.

Öne Çıkan Özellikler

  • Çoklu Protokol Desteği. PIA, IPSec (iOS’ta), OpenVPN ve WireGuard sunuyor. En iyi yayın ve oyun hızlarını sunduğu için WireGuard'ı daha çok tercih ediyorum. Daha iyi hız elde etmek için OpenVPN’in ayarlarını özelleştirebilirsiniz.
  • Çoklu sekme ve Gizleme. PIA, internet trafiğinizi hem VPN sunucuları hem de seçtiğiniz bir SOCKS5 veya Shadowsocks proxy üzerinden yönlendiren bu özellik ile oyun oynarken size en üst düzeyde gizlilik sağlar.
  • Gelişmiş kill switch. Sıradan bir kill switch'in aksine, PIA'nın gelişmiş kill switch'i, siz VPN'e bağlanana kadar internet bağlantınızı tamamen engeller.
Temmuz 2024 Güncellemesi: PIA genellikle fırsat veya indirim sunmaz (zaten son derece makul ücretlidir), ancak şu anda aboneliklerde çılgın 82% indirim alabilirsiniz!

4. NordVPN: Oculus Verilerinizi Korumak için Gelişmiş Güvenlik Özellikleri

Öne Çıkan Özellik Tehdit Koruması, Çift VPN ve çevrimiçi verilerinizi güvende tutmak için diğer özellikler
Sunucu Ağı Aşırı kalabalıktan kaçınmak için 111 ülkede 6.430 sunucu ile daha düşük gecikme süresinin keyfini çıkarabilirsiniz
Eşzamanlı Cihaz Bağlantıları 10 cihazda eşzamanlı olarak kullanabilirsiniz
Uyumlu Platformlar Steam, Twitch, YouTube VR, Prime Video VR, Disney Movies VR, Netflix ve National Geographic Explorer
Türkçe Müşteri Desteği Evet (Otomatik Çeviri)

NordVPN'in son teknoloji güvenlik özellikleri, Oculus Quest 2'de oyun oynarken üst düzey güvenlik sağlar. Sizi askeri düzeyde şifreleme ile hacker ve DDoS saldırılarına karşı korur. Aynı zamanda, Tehdit Koruması özelliği kötü amaçlı yazılımları, kimlik avı saldırılarını ve çevrimiçi izleyicileri engeller. NordVPN'i IPv6, DNS ve WebRTC sızıntıları için test ettim ve hiçbir sızıntı tespit edemedim.

Ayrıca, daha fazla güvenlik için özel gizlilik ve Çift VPN sunucularına sahiptir. Gizli sunucular VPN kullanımınızı gizlerler. Çift VPN, internet trafiğinizi 1 yerine 2 sunucu üzerinden yönlendirerek şifreleme ve güvenliği iki katına çıkarır.

Image showing the Threat Protection menu on the NordVPN App interface.Bilgisayar ağınızı Oculus Quest'i kullanırken açık tutun

Meta Quest 2'de arkadaşlarınızla oyun oynamak için güvenli özel ağlar oluşturmak adına Meshnet özelliğini kullanabilirsiniz. Bu özellik, arkadaşlarınız başka bir kıtada olsa bile LAN üzerinden sanal gerçeklik oyunları oynamanıza olanak tanır. Meshnet bağlantıları yüksek hızlar, mükemmel güvenlik ve düşük gecikme süresi sağladığı için çok oyunculu oyunlar için mükemmeldir.

NordVPN'de VPN bağlantısının kurulması bazen biraz zaman alabiliyor. Bu da can sıkıcı olabiliyor. Bununla birlikte, bir kez kurulduktan sonra hızlı ve istikrarlı bağlantılar sağladığı için bu o kadar büyütülecek bir konu değil.

Aboneliklerde başlangıç fiyatı $3,39/ay ve 30-günlük para iade garantisi ile destekleniyor.

Öne Çıkan Özellikler

  • NordLynx protokolü. NordVPN'in kendi geliştirdiği bu protokol, WireGuard protokolü baz alınarak oluşturulmuş ve size oyun oynamak için mükemmel hızlar ve sağlam güvenlik sağlamak üzere tasarlanmıştır.
  • Dark Web İzleme. Bu özellik, dark web'i sürekli tarayarak Oculus hesapları da dahil olmak üzere çevrimiçi verilerinizin güvende tutulmasına yardımcı oluyor. Dark web’e sızdırılmış herhangi bir bilginizi tespit ettiğinde size uyarı gönderiyor.

5. Surfshark: Kullanıcı Dostu Uygulamalar Quest 2 ile Kullanımı Kolaylaştırıyor

Öne Çıkan Özellik Basit uygulama arayüzü sayesinde VPN kullanmaya yeni başlayanlar için ideal
Sunucu Ağı Sorunsuz sanal gerçeklik deneyimi için 100 ülkede 3.200 sunucu
Eşzamanlı Cihaz Bağlantıları Sınırsız, paranızın karşılığını fazlasıyla alırsınız
Uyumlu Platformlar Steam, Twitch, YouTube VR, Prime Video VR, Disney Movies VR, Netflix ve National Geographic Explorer

İlk defa VPN kullanıyorsanız bile Surfshark'ın kullanımı kolay arayüzü sayesinde hizmeti kullanırken zorluk yaşamayacaksınız.' En hızlı konum özelliği, sizi otomatik olarak yayın platformları ve oyunlar için yakınlardaki en iyi sunucuya bağlar. Gerçekleştirdiğim testler esnasında No Man’s Sky’ı sanal gerçeklik gözlüğümle oynadım. Hiçbir gecikme, takılma veya bağlantı sorunu yaşamadım.

Image showing speed results from SurfsharkBenden uzakta olan bir sunucuya bağlandığımda bile hızım en fazla %16 oranında düştü

Surfshark katı bir sıfır kayıt politikasına sahip, yani hiçbir tarama ve oyun veriniz asla kaydedilmez. Ayrıca, bilgilerinizin hiçbirinin saklanmadığından emin olmak için yeniden başlatıldığında verileri otomatik olarak silen yalnızca RAM sunucuları çalıştırır. Buna ek olarak, okullarda veya ofislerde ağ güvenlik duvarlarını aşmaya yardımcı olan bir Kamuflaj moduna (gizleme) sahiptir.

30-günlük para iade garantisi sayesinde Surshark’ı Oculus Quest ile güvenle deneyebilirsiniz. Ayrıca, sitede sürekli 86% civarında indirim fırsatları da sunuluyor.

Öne Çıkan Özellikler

  • IP adresleri arası geçiş. İnternet bağlantınızı kesmeden veya seçtiğiniz konumu değiştirmeden IP adresinizi belirli aralıklarla otomatik olarak değiştirir.
  • CleanWeb. Surfshark CleanWeb, Oculus Quest cihazınızı çevrimiçi izleyicilerden, rahatsız edici reklamlardan ve kötü amaçlı web sitelerinden koruyarak sanal gerçeklik deneyiminizi artırır.

Editörün Notu: Okuyucularımızla olan ilişkimize son derece önem veriyor, şeffaflığımız ve dürüstlüğümüz ile okuyucularımızın güvenini kazanmaya ve korumaya çabalıyoruz. Bu sitede incelenen sektör lideri ürünlerden bazılarının (Intego, CyberGhost ve ExpressVPN) sahipliğinde ortaklığımız bulunuyor fakat bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilemiyor. Ürünleri incelerken test metodolojimize sıkı sıkaya bağlı kalıyoruz.

Karşılaştırma Tablosu: Oculus Quest VPN Özellikleri

Aşağıdaki tabloda Oculus Quest için en uygun VPN’lerin temel özelliklerini karşılaştırdım. Aylık en düşük fiyat, sunucu ağları ve testleri gerçekleştiren ekibimizin ülkesi olan İngiltere sunucularında yaşadığı hız düşüşleri gibi temel bilgileri bu tabloya ekledim.

Tabloda ayrıca her VPN'in askeri düzeyde şifreleme, kill switch ve sıfır kayıt politikasına ek olarak özel bir yönlendirici uygulaması ve güvenlik ve gizlilik özellikleri sunup sunmadığı da yer alıyor.

Aylık En Düşük Ücret En İyi Güvenlik ve Gizlilik Özellikleri Hız Düşüşü (yerel sunucularda) Sunucu Ağı Yerleşik Yönlendirici Uygulaması Eşzamanlı Cihaz Bağlantıları Türkçe Dil Desteği
🥇ExpressVPN $6,67/ay Otomatik gizleme, Tehdit Yöneticisi ve RAM tabanlı sunucular %4 105 ülkede 3.000 sunucu Evet 8 Evet
🥈CyberGhost $2,19/ay İçerik engelleyici ve otomatik WiFi koruması %6 100 ülkede 11.690 sunucu Hayır 7 Evet
🥉Private Internet Access $2,19/ay Çoklu sekme ve gelişmiş kill switch %7 91 ülkede 29.650 sunucu Hayır Sınırsız Evet
NordVPN $3,39/ay Çift VPN ve Tehdit Koruması %9 111 ülkede 6.430 sunucu Hayır 10 Hayır
Surfshark $2,19/ay CleanWeb ve IP adresleri arası geçiş %4 100 ülkede 3.200 sunucu Hayır Sınırsız Hayır

Oculus Quest için En İyi VPN'i Seçerken Dikkat Edilecek Hususlar

Sorunsuz ve güvenli bir sanal gerçeklik deneyimi için Oculus Quest için bir VPN seçerken birkaç önemli hususun dikkate alınması gerekiyor. Meta Quest 2 için en uygun VPN hizmetini bulmak için aşağıdaki detayları değerlendirin.

  • Cihaz uyumu. Oculus Quest yererl VPN uygulamalarını desteklemiyor. Bu nedenle seçeceğiniz VPN’in ağ paylaşım özelliğine sahip bir yönlendiriciye veya WiFi cihazına kurulumu yapılıyor olması gerekiyor. Ayrıca VPN’in resmi sitesinde, VPN’i SideQuest’e yüklemenize izin veren indirilebilir bir APK dosyası olmalı.
  • Yüksek hızlar. Yüksek hızlara sahip bir VPN seçmek can sıkıcı gecikmeleri veya donmaları önleyerek oyun ve yayınınızın olması gerektiği kadar sürükleyici kalmasını sağlar. Kullandığınız VPN sizin genel internet hızınızı çok yavaşlatırsa, içerik oynatılamaz ve dizi ve filmleri sorunsuz izleyemezsiniz.
  • Küresel sunucu ağı. Geniş sunucu ağına sahip olan VPN’ler ile küresel VR oyunlarına, içeriklere ve kitaplıklara her yerden erişebilirsiniz. Geniş sunucu ağına sahip bir VPN seçerseniz, her zaman iyi performans ile çalışan bir sunucu bulabilirsiniz.
  • Güçlü güvenlik ve gizlilik özellikleri. Oculus cihazınızı kullanırken güvende kalmak için AES 256 bit şifrelemeye, kill switch'e, DNS/IP/WebRTC sızıntı korumasına sahip sıfır kayıt politikası olan bir VPN arayın.
  • Üst düzey müşteri desteği. En iyi VPN'de bile sorunlarla karşılaşabilirsiniz; bu nedenle bilgili ve duyarlı müşteri desteğine sahip bir VPN seçmek önemlidir. Bu incelemede size önerdiğim tüm VPN'ler 7/24 güvenilir müşteri desteği sunuyor.
  • Güvenilir para iade garantisi. VPN'ler, hizmetlerini güvenle denemeniz için size güven sunmalıdır. Bu incelemede sizinle paylaştığım tüm VPN’lerin para iade politikasını test ettim ve doğruladım. Gerçekten paranızı söz verildiği gibi tam geri ödüyorlar.

Oculus Quest ile VPN Kullanmanın Faydaları

En son güncellemelere rağmen Oculus Quest, DDoS saldırıları gibi siber tehditlere karşı hâlâ savunmasız kalıyor. VPN hizmetleri, sanal gerçeklik deneyiminizi şifreleme, kill switch ve sıfır kayıt politikası gibi çok sayıda güvenlik ve gizlilik özelliğiyle korur. IP adresinizi gizleyerek tüm internet etkinliğinizi üçüncü taraf kişilerden gizler ve verilerinizi güvende tutar.

Ayrıca, internet servis sağlayıcınız bağlantınızı kasıtlı olarak kısıtlarsa VPN’ler, hızınızı artırmanıza ve gecikmeyi azaltmanıza yardımcı olabilir. Bu, Oculus Quest 2'nizde sorunsuz oyun oynamanın ve donma olmadan dizi-film izlemenin keyfini çıkarmanızı sağlar.

Hızlı Rehber: 3 Adımda Oculus Quest’e VPN Nasıl Kurulur?

  1. Bir VPN indirin. Oculus Quest, VPN'leri yerleşik olarak desteklemediği için yönlendiricinize bir VPN indirmeniz veya APK dosyasını kullanarak onu dışarıdan yüklemeniz gerekir. Bunun için ExpressVPN’i kullanabilirsiniz. Çünkü ExpressVPN’de yönlendirici desteği var, yüksek hızlarlar çalışıyor ve kullanımı çok kolay.
  2. VPN’i Oculus Quest’e yükleyin. Bunun için SideQuest uygulamasını kullanarak VPN’in APK dosyasını Quest’e yükleyin. Alternatif olarak VPN bağlantınızı bilgisayarınızdan paylaşabilir veya bir yönlendiriciye yükleyebilirsiniz.
  3. Sanal gerçeklik oyunlarını oynamaya başlayın. Bağlantınızı güvence altına almak ve Oculus'unuzun keyfini çıkarmak için bir VPN sunucusuna bağlanın.

Editörün Notu: Şeffaflık, vpnMentor’ın temel değerlerinden biridir, bu yüzden ExpressVPN ile aynı sahiplik grubunda bulunduğumuzu bilmelisiniz. Bununla birlikte bu durum ürünleri inceleme sürecimizi etkilememektedir.

Ayrıntılı Kılavuz: Oculus Quest 2’de VPN Nasıl Kurulur ve Nasıl Kullanılır?

Oculus Quest’e VPN yükleyemeyeceğiniz için kulaklığınızı bir VPN’e bağlamak için 3 seçeneğiniz var. Bunlar Sideload Oculus Quest kullanmak, Ağ Paylaşımı veya ev yönlendiricisi.

VPN APK dosyasını yükleyin

SideQuest uygulamasını kullanarak Oculus Quest'e bir VPN'i yan uygulama olarak yüklemek için aşağıdaki adımları izleyin:

  • Oculus Quest geliştiricisi olarak hizmete kaydolun. Oculus Quest hesabınızda oturum açın ve bir geliştirici isteği gönderin. Bu tamamen ücretsizdir.
  • Oculus uygulamasını indirin. Uygulamayı telefonunuza veya bilgisayarınıza yüklemek, Oculus Quest'inizdeki ayarlara erişimi kolaylaştırır.
  • Geliştirici Modunu Etkinleştirin. Oculus uygulamasını açın ve sanal gerçeklik cihazınıza bağlanın, ardından ayarlara gidin ve Geliştirici Modu’na tıklayın.
  • SideQuest'i cihazınıza yükleyin. SideQuest sitesine gidin, en güncel sürümü bilgisayarınıza indirin ve kurulum talimatlarını takip edin.
  • USB Bağlantısını etkinleştirin. Oculus Quest'inizi bir USB kabloyu kullanarak bilgisayarınıza bağlayın, SideQuest'i yükleyin ve Cihazı Bağla'yı seçin. Ardından Oculus Quest’i açın, ayarlara gidin ve USB hata gidermeye izin verin.
  • VPN'i SideQuest'e yükleyin. VPN’in web sitesine gidin ve APK dosyasını indirin. Ardından SideQuest'i açın, Repos'u seçin ve APK dosyasını Repos penceresine sürükleyip bırakın.
  • VPN’e bağlanın. Oculus ana ekranına gidin, Kütüphane'yi seçin ve Bilinmeyen Kaynaklar'ı seçin. Ardından VPN'in APK'sini açın ve sunucuya bağlanın.

Bilgisayar üzerinden Ağı Paylaşın

Bu yönetmi kullanarak bilgisayarınız üzerinden bir VPN bağlantısı oluşturabilir ve Oculus Quest’i bilgisayara bağlayabilirsiniz.

  • Komut İstemi’ni açın. Windows bilgisayarınızda arama çubuğuna gidin ve komut istemini açmak için "cmd” yazın. Ardından sağ tıklayın ve Yönetici olarak çalıştır'ı seçin.
  • Sanal yönlendiricinizi yaratın. Şunları yazın: netsh wlan set hostednetwork mode=allow ssid=NETWORKNAME key=PASSWORD. Daha sonra ağ adınız ve parolanız olan SSID ve şifrenizi ayarlayarak ağınıza bir ad verin. Ardından, komut istemine netsh wlan start hostednetwork yazın ve Enter'a basın. Bu adımları başarıyla gerçekleştirdiğinizde ‘’Ana bilgisayar ağı başlatıldı’’ yazan bir mesaj göreceksiniz.
  • Ağı paylaşın. VPN’i bilgisayarda açın ve bir sunucuya bağlanın. Windows Başlat simgesine sağ tıklayın, Ağ Bağlantıları'nı seçin, Bağdaştırıcı Seçeneklerini Değiştir'i seçin ve VPN'e sağ tıklayın.
  • Özellikler’i açın. Paylaşım sekmesini seçin ve Diğer ağ kullanıcılarının bu bilgisayarın internet bağlantısı üzerinden bağlanmasına izin ver seçeneğinin yanındaki onay kutucuğuna tıklayın. Son olarak Ev Ağı Bağlantısı altında oluşturduğunuz bağlantıyı seçin.
  • Oculus Quest’e bağlanın. Oculus’u açın ve WiFi ayarlarına gidin. Ağınızı seçin ve bağlantı işe şifreyi girin.

Yönlendirici kullanın

Yönlendiricinize bir VPN yüklemeden önce VPN’in yönlendiriciler ile uyumlu olup olmadığını kontrol edin. Tğm yönlendirici ve VPN’lerin kurulum süreci farklı olduğu için bu kılavuzu genelleştirdim. Daha detaylı bilgi için, adım adım VPN yönlendirici kılavuzuna göz atın.

  • Yönlendiriciye giriş yapın. Yönlendiricinizin IP adresini tarayıcınıza girerek kullanıcı adı ve şifre gibi oturum açma bilgilerinizi girmeniz yeterlidir.
  • VPN’i indirin. Yönlendiricinizin VPN işlevselliğine sahip olup olmadığını veya manuel yapılandırmaya ihtiyaç duyup duymadığını kontrol edin. Çoğu yönlendiricide özel donanım yazılımı ve yerel bir uygulama ile yapılandırması kolay olduğu için ExpressVPN kullanmanızı öneriyorum.
  • Yönlendiriciye bağlanın. Oculus Quest'i açın ve ev yönlendiricinize her zamanki gibi bağlanın.
Uzman tavsiyesi: Anında çalıştırmak için önceden yapılandırılmış bir VPN yönlendirici satın almanızı öneriyorum. Örneğin ExpressVPN, Aircove'un yanı sıra gittiğiniz her yere götürebileceğiniz küçük boyutlu bir VPN yönlendirici olan Aircove Go'yu sunar.

Oculus Quest için En İyi VPN'ler Hakkında SSS

VPN'ler Oculus Quest 2 ile uyumlu mu?

Oculus Quest 2 için yerel VPN uygulaması olmasa bile cihazı bir VPN'e bağlayabilirsiniz. Bunu SideQuest uygulamasını kullanarak VPN’i Oculus Quest 2’ye yükleyerek yapabilirsiniz. Bunun yerine, VPN'i yönlendiricinize yükleyerek veya VPN bağlantınızı bilgisayarınızdan paylaşarak Quest'inizi bir VPN'e bağlayabilirsiniz.

Tüm bu yöntemler Oculus Quest internet trafiğini şifreler. Böylece sanal gerçeklik cihazınızla istediğiniz yerden güvenli bir şekilde dilediğinizi izleyebilir veya oyun oynayabilirsiniz.

Oculus Quest ile VPN kullanmak güvenli ve yasal mıdır?

Evet, Oculus Quest ile VPN kullanmak birçok ülkede güvenli ve yasaldır. VPN’lerin ilk amacı Oculus Quest’te oyun oynarken gizliliğinizi korumaktır. Çin ve Rusya'nın yanı sıra birçok VPN sağlayıcısının engellendiği Türkiye gibi VPN kullanımının net olmadığı ülkelerde Meta veya VPN kullanımının kısıtlanıp yasaklanmadığını veya yasaklandığını kontrol etmek için her ihtimale karşı yerel yasaları incelemek gerekir.

Ayrıca VPN'lere izin verilen ülkelerde bile telif hakkı ihlali gibi faaliyetlerde bulunarak VPN kullanmak yasa dışıdır. VpnMentor ekibi ve ben, bir VPN'in yasa dışı amaçlarla kullanılmasına kesinlikle göz yumuyoruz. Herhangi bir kuralı ihlal etmekten kaçınmak için Meta'nın hüküm ve koşullarını ve ülkenizin yasalarını dikkatlice inceleyin.

Oculus Quest ile ücretsiz bir VPN kullanabilir miyim?

Bu mümkün ama pek de olası değil. Açıkçası bunu tavsiye etmiyorum. Güvenlik bakımından para iade garantisi olan üst düzey bir VPN kullanmak çok daha iyi olur. Ücretsiz hizmetlerde kullanım kotaları ve hız sınırlamaları olur; bu da bırakın yüksek hızlı oyun oynamayı, HD film izlemeyi bile imkansız hale getirir. Ayrıca ücretsiz oldukları için sunucuları çok kalabalık olacaktır.

Ücretsiz VPN'ler verilerinizi güvende tutmak için güvenlik altyapılarını yükseltecek kaynaklara sahip değillerdir. Birçok ücretsiz VPN’de sıfır kayıt politikası yok. Yani bu hizmetler verilerinizi kaydedebilir ve bu verileri satarak sizi tehlikeye atabilir. Ücretli VPN’ler yüksek düzeyde şifreleme ve sınırsız kaynak sunar.

VPN, Oculus Quest'teki içeriğin kalitesini etkiler mi?

Genel olarak hayır! Kaliteli VPN’ler hızlarınızı ortalama %10 ila %20 oranında düşürürler. İnternetiniz güçlüyse bu düşüşü fark etmezsiniz bile. Bununla birlikte, bir VPN'in Oculus Quest'teki içeriğin kalitesini olumlu yönde etkileyebileceği bazı durumlar da var. Örneğin VPN’ler internet etkinliğinizi internet servis sağlayıcısından gizlerler. Bu sayede veri ağırlıklı etkinliklerde bulunduğunuzda sizin genel internet hızınızı düşürmelerinin önüe geçer.

Oculus Quest 2’de bölge kısıtlaması var mı?

Oculus Quest 2’de bölge kısıtlaması yok. Ancak bazı içerik, uygulama ve özellikler konumunuza göre kısıtlanmış olabilir. Bunun nedeni genellikle bölgesel yasalar ve lisans anlaşmalarıdır. VPN’ler dünya genelinde birçok ülkede sunuculara sahip oldukları için bu konuda size yardımcı olacaklardır. Bu sayede tüm içeriğe dilediğiniz her yerden erişebilirsiniz.

Ancak bu, Meta'nın şart ve koşullarına aykırı olabilir ve kesinlikle karşı çıktığımız bir telif hakkı ihlali teşkil edebilir.

VPN’im neden Oculus Quest ile çalışmıyor?

Oculus Quest ile uyumlu olmayabilir. Bir VPN’i cihazınıza kurmadan önce cihazınızla çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Ekip arkadaşlarım ve ben bu incelemede yer verdiğim VPN’lerin Oculus Quest ile sorunsuz çalıştıklarından emin olmak için her birini tek tek kontrol ettik. Sorun VPN’in uyumlu olup olmaması değilse sorun giderme ipuçlarını deneyebilirsiniz.

  • Farklı bir sunucu deneyin. Bazen bir VPN sunucusunun aşırı kalabalık olması performansın düşmesine neden olur. Bu sorunu çözmek için yeni bir sunucuya bağlanmayı deneyin.
  • VPN’i güncelleyin veya yeniden yükleyin. VPN uygulamanız güncellenmediğinde de sorunlarla karşılaşabilirsiniz. VPN’i güncellemeyi deneyin veya alternatif olarak sorununuzu çözmeye yardımcı olması için VPN'inizi kaldırıp yeniden yükleyin.
  • Yeni TAP sürücüleri yükleyin. Aynı yönlendirici üzerinde birden fazla VPN kurmaya çalışmak TAP sürücülerini bozabilir. Bu sorunu çözmek için sürücüleri toplu olarak yeniden yükmeleyi deneyebilirsiniz.
  • Müşteri hizmetleri ile iletişime geçin. Müşteri hizmetleri sorunlarınızı çözmeye yardımcı olabilir. VPN’ininiz çalışmıyorsa onlarla iletişime geçebilirsiniz.

Meta Quest 2 ile Oculus Quest 2 arasındaki fark nedir?

Oculus Quest 2 ve Meta Quest 2 aynı üründür. Aynı özelliklere sahipler. Aralarındaki tek fark cihazın üzerindeki isim ve logodur. Yani Oculus Quest 2 ile çalışan her VPN, Meta Quest 2 ile de aynı şekilde çalışır.

Oculus Quest ile En İyi VPN'i kullanın

Oculus Quest’te yerel VPN uygulamaları yoktur. Ancak Quest cihazınızı bir VPN'e bağlamak mümkündür. Sıradan bir VPN ile bunu yapamazsınız. Oculus Quest için en iyi seçenekler hızlı, güvenilir bir sunucu ağına sahip olan ve oyunları güvende tutmak için güçlü güvenlik sağlayan VPN’lerdir.

Oculus Quest ile kullanma konusunda ExpressVPN’in en iyisi olduğunu düşünüyorum. Yüksek hızları, kullanımı kolay yönlendirici uygulaması ve gelişmiş güvenlik özellikleri, her yerden güvenli ve güvenilir çevrimiçi oyun ve dizi-film deneyimi sunuyor. 30-günlük para iade garantisi sayesinde ExpressVPN’i Oculus Quest ile güvenle deneyebilirsiniz.

Oculus Quest ile kullanılabilecek en iyi VPN'ler şunlardır…

Sıra
Sağlayıcı
Skorumuz
İndirim
Siteye git
1
medal
9.9 /10
9.9 Skorumuz
49% tasarruf edin!
2
9.7 /10
9.7 Skorumuz
83% tasarruf edin!
3
9.5 /10
9.5 Skorumuz
82% tasarruf edin!
4
9.6 /10
9.6 Skorumuz
72% tasarruf edin!
5
9.3 /10
9.3 Skorumuz
86% tasarruf edin!
Gizlilik Uyarısı!

Ziyaret ettiğiniz siteler bilgilerinizi görüyor!

IP Adresiniz:

Konumunuz:

İnternet Sağlayıcınız:

Yukarıdaki bilgiler sizi izlemek, size hedefli reklam göstermek ve çevrimiçi etkinliklerinizi takip etmek için kullanılabilir.

VPN'ler bu bilgileri sitelerin görmesini engelleyerek size sürekli koruma sunarlar. ExpressVPN - Test etiğimiz 350'den fazla sağlayıcı arasından birinci gelmiştir. Askeri düzeyde şifreleme ve çevrimiçi gizliliğinizi koruyacak özelliklerle dolduru. Ayrıca şu anda 49% indirim sunmaktadır.

ExpressVPN'e git

Sağlayıcıları sıkı bir test ve araştırma sürecine bağlı olarak değerlendiriyoruz ancak aynı zamanda geri bildirimlerinizi ve sağlayıcılarla olan ortaklık komisyonlarımızı da dikkate alıyoruz. Bazı sağlayıcılar ana şirketimize aittir.
Daha fazla bilgi için
vpnMentor, VPN hizmetlerini incelemek ve bu hizmetlerin gizliliklerini test etmek amacıyla 2014 yılında kurulmuştur. Günümüzde birçok siber güvenlik konusunda araştırmacılar, yazarlar ve editörlerden oluşan ekibimiz, ExpressVPN, CyberGhost, ZenMate, Private Internet Access ve Intego'nun da sahibi olan Kape Technologies PLC ile ortak çalışarak, kullanıcıların internet özgürlükleri için savaşmalarına yardımcı oluyor. vpnMentor sitesinde yayınlanan incelemelerin doğruluğu, yayınlandığı tarih itibariyle geçerlidir. Bir ürünün teknik özellikleri ve nitelikleri ile birlikte kullanıcılar için maddi durumu da göz önünde bulundurarak, inceleme standartlarımıza göre yazılır. Paylaşılan listeler ve incelemeler, yukarıda belirtilen hizmetlerin sitemizde bulunan bağlantılar aracılığıyla satın alınması durumunda biz de küçük komisyonlar kazanıyoruz. Piyasadaki tüm VPN hizmetlerinin incelemesini yapmıyoruz. Paylaşılan bilgilerin, paylaşıldığı tarih itibariyle doğru oldığuna inanlır.

Yazar Hakkımızda

Sheharyar siber güvenlik ve teknoloji ile ilgili diğer konularda uzmanlaşmış bir içerik yazarıdır. Şiddetli bir dijital özgürlük savunucusudur ve çevrimiçi gizliliğin herkesin hakkı olduğuna inanır.

Bu makaleyi beğendiniz mi? Puan verin!
Hiç sevmedim Pek beğenmedim Fena değildi Gayet iyiydi! Bayıldım!
/ 10 - kullanıcı oy verdi
Geri bildiriminiz için teşekkürler.

Lütfen bu makalenin nasıl geliştirilebileceğine dair yorum bırakın. Geri bildiriminiz bizim için son derece önemli!

Yorum bırakın

Üzgünüz, bu alana link ekleyemezsiniz!

İsim en az 3 harf içermelidir

Bu alan en az 80 harften oluşmalıdır

Üzgünüz, bu alana link ekleyemezsiniz!

Lütfen geçerli bir e-posta adresi girin

%%name%%, yorumunu bizimle paylaştığın için teşekkür ederiz!

Tüm yorumları, gönderildikleri andan itibaren 48 saat içinde, gerçek olduklarından ve herhangi bir rahatsız edici ifade içermediklerinden emin olmak için kontrol ediyoruz.